Yeniden Başlamak: Camus’nun Işığında Varoluş ve Umut
“Gitmekten mutlu değilim, ama yeniden başlamak için mutlu olmak gerek.” — bu söz, ilk bakışta sade bir duygusal ifadeymiş gibi görünse de, varoluşsal felsefenin derinliklerine dair güçlü bir sezgiyi barındırır. Her ne kadar bu sözün doğrudan Albert Camus’ya ait olduğu doğrulanmasa da, Camus’nun düşünsel dünyasına oldukça yakın durur: hayatın anlamsızlığı içinde anlam arayışı, mücadeleye rağmen umudu koruma çabası.
Camus, Yabancı, Veba ve Sisifos Söyleni gibi eserlerinde insanın "absürd"le yüzleşmesini ve buna rağmen yaşama tutunma çabasını anlatır. Ona göre hayat özünde anlamsızdır; ancak insan bu anlamsızlık karşısında pes etmek yerine, başkaldırarak kendi anlamını yaratmalıdır. Bu bağlamda, yeniden başlamak sadece bir eylem değil, bir varoluş biçimidir.
"Gitmek" — yani geride bırakmak — her zaman kolay değildir. İnsan alışkanlıklarına, çevresine ve geçmişine bağlıdır. Ancak Camus’nun düşüncesinde, insanın en büyük özgürlüğü, yeniden başlayabilme cesaretidir. Ve bu yeniden başlangıç, absürdle barışmış, sorularına mutlak cevaplar bulamasa da yaşamayı seçen bir insanın özgür iradesinin göstergesidir.
Bu sözdeki “mutlu olmak gerek” ifadesi ise yüzeyde bir çelişki barındırır. Camus, mutluluğun değil, anlamın peşindeydi. Ancak belki de burada geçen mutluluk, yaşama evet diyebilmenin başka bir biçimidir. Camus’nun Sisifos’ta söylediği gibi: “Sisifos’u mutlu olarak tasavvur etmek gerekir.” — çünkü o, taşın düşeceğini bilse de tekrar ve tekrar onu zirveye taşımayı seçmiştir. Bu, bir başkaldırıdır.
Sonuç olarak, bu söz; kayıptan ve gitmekten doğan hüznü kabul ederken, geleceğe dair bir umudu ve kararlılığı da içinde taşır. Camus’nun felsefesiyle yoğrulduğunda, yeniden başlamak, hayatın saçmalığına rağmen insanın en asil eylemi haline gelir.
Kaynakça
1. Camus, Albert. Sisifos Söyleni. (1942). Türkçesi: Sabri Gürses. Can Yayınları, 2018.
> Camus’nun absürd felsefesini açıkladığı temel eserdir. “İnsan yaşarken başkaldırmalıdır.” düşüncesi burada işlenir.
2. Camus, Albert. Yabancı. (1942). Türkçesi: Tahsin Yücel. Can Yayınları, 2017.
> Camus’nun anlamsızlık ve bireyin toplumla olan çatışmasını işlediği önemli romanlarından biridir.
3. Camus, Albert. Veba. (1947). Türkçesi: Berna Ülner. Can Yayınları, 2019.
> İnsan dayanışması ve etik sorumluluğun, anlamsızlığa karşı bir direniş biçimi olarak işlendiği eserdir.
4. Arendt, Hannah. İnsanlık Durumu. (1958). Türkçesi: Bahadır Sina Şener. İletişim Yayınları, 2016.
> Camus’nun çağdaşı olan Arendt’in insanın eylem ve yeniden başlama yetisi üzerine düşünceleri bu bağlamda değerlidir.
5. Nagel, Thomas. “The Absurd.” The Journal of Philosophy, Vol. 68, No. 20 (1971), pp. 716–727.
> Hayatın absürtlüğü üzerine felsefi bir analiz ve Camus’nun görüşleriyle karşılaştırmalar.
Yorumlar
Yorum Gönder